۱۰ احیای قلبی - ریوی (CPR)

برگشت رنگ پوست به حالت طبیعی و انجام هر حرکتی مانند تنفس ، سرفه و یا بلع ، از علائم بهبودی وضعیت بیمار بوده و می‌توان این علایم را برای ارزیابی وضعیت جریان خون مورد توجه قرار داد . اگر هیچ گونه نشانه‌ای از وجود گردش خون در مصدوم یافت نگردد ، یعنی ضربان قلب متوقف گردیده و باید ماساژ قلبی را شروع کرد .
ماساژ قلبی با هر علتی که لازم شده باشد همیشه باید همراه با تنفس مصنوعی باشد که به اختصار CPR خوانده می‌شود .
اگر دستیاری برای کمک دارید فوراً از او بخواهید که اورژانس را خبر کند و تا زمان رسیدن کمک، درمان مصدوم را ادامه دهید.
اگر تنها هستید و با مصدوم دچار غرق شدگی مواجه شده‌اید ، ابتدا به مدت یک دقیقه CPRرا اجرا کنید و پس از آن اورژانس را خبر کنید .
در مواجهه با افراد بالغ که به علل دیگری دچار وقفه قلبی- تنفسی شده‌اند، ابتدا اورژانس را خبر کنید و سپس احیاء را شروع کرده و تا زمان رسیدن کمک، آن را ادامه دهید.
توجه:
- هنگام آموزش عملیات احیاء قلبی - ریوی به هیچ وجه نباید ماساژ قلبی را بر سینه افراد سالم انجام داد، این عمل می‌تواند منجر به ایست قلبی شود.
- قبل از شروع عملیات باید مطمئن شوید که فرد واقعاً دچار ایست قلبی - ریوی شده است. چرا که انجام عملیات احیاء بر روی فردی که دچار ایست قلبی نشده می‌تواند منجر به ایست قلبی و مرگ وی شود.
• روش انجام ماساژ قلبی:
۱) کنار مصدوم زانو زده و پاشنه یکی از دستهای خود را در خط بین دو نوک پستان و در وسط استخوان جناق سینه قرار دهید (سطح زیر بیمار باید سفت باشد)
۲) پاشنه دست دیگر خود را روی دست اولی قرار داده و انگشتان دو دست خود را در هم قفل کنید. انگشتان را از قفسه سینه فاصله دهید.
۳) در حالی که اندام‌های فوقانی خود را به صورت کشیده نگه داشته‌اید قدری به روی مصدوم خم شوید (مقداری از وزن خود را بر روی دست‌ها منتقل سازید) سپس به طور عمودی و رو به پایین استخوان جناغ را فشار داده آن را حدود ۴ الی ۵ سانتی متر به درون فرو کنید. دقت کنید که آرنج‌ها نباید خم شوند و از زور بازو برای اعمال فشار نباید استفاده کرد، بلکه از وزن بدن باید استفاده شود.
۴) سرعت و ریتم انجام ماساژ قلبی باید حدود ۸۰ الی ۱۰۰ بار در دقیقه باشد و پس از آن که ۱۵ بار این عمل را انجام دادید باید در ادامه آن دو بار تنفس مصنوعی انجام داده و این سیکل ۱۵ ماساژ قلبی به اضافه ۲ تنفس مصنوعی را تا زمان رسیدن کمک ادامه دهید.
• CPR در کودک ۷-۱ ساله
در کودکان محل قرار گیری دست مشابه بزرگسالان است. البته در مورد کودکان فقط از پاشنه یک دست استفاده می‌کنید. سپس فشار محکمی رو به پایین با جابجایی حدود ۳ الی ۴ سانتی متر وارد کنید. پس از هر ۵ بار ماساژ قلبی یک بار تنفس مصنوعی بدهید و قبل از تماس با اورژانس حتماً یک دقیقه به این کار ادامه دهید، سپس تا زمان رسیدن کمک نیز این توالی را انجام دهید.
• CPR در اطفال زیر یکسال
- کودک را روی سطحی صاف به پشت بخوابانید، انگشت نشانه خود را در خط بین دو نوک پستان قرار داده و انگشت میانی خود را نیز در کنار آن بگذارید. سینه را به عمق یک الی سه سانتی متر محکم رو به پایین فشار دهید. پنج مرتبه این عمل را با سرعتی حدود ۱۰۰ بار در دقیقه انجام دهید.
- به طریقه دمیدن (فوت کردن) یک مرتبه عمل تنفس مصنوعی را از مسیر دهان و بینی شیرخوار به طور کامل انجام دهید.
- به مدت یک دقیقه (قبل از تماس گرفتن با اورژانس) متناوباً پنج بار ماساژ قلبی و یک مرتبه تنفس مصنوعی داده و تا زمان رسیدن کمک به این کار ادامه دهید.
• راهنمای اجرای CPR
- کودکان زیر یکسال : ۵ بار ماساژ قلبی توسط دو انگشت + یک بار تنفس مصنوعی بر روی دهان و بینی
- کودک ۷-۱ سال: ۵ بار ماساژ قلبی توسط یک دست + یک بار تنفس مصنوعی بر روی دهان
- افراد بالغ: ۱۵ بار ماساژ قلبی توسط دو دست + دو بار تنفس مصنوعی بر روی دهان
در صورتی که تعداد امدادگران دو نفر باشد بهتر است یک نفر مسئول ماساژ قلبی و یک نفر مسئول تنفس مصنوعی شود که در این صورت به ازا هر ۵ ماساژ قلبی باید یک تنفس مصنوعی داده شود (در هر سه گروه سنی فوق)
البته ماساژ قلبی و تنفس مصنوعی نباید تواَم و همزمان باشد، بلکه باید به صورت متصل و متعاقب یکدیگر باشند تا باعث اختلال کار دیگری نشود.

منبع: مبانی کمک‌های اولیه، ترجمه: دکتر نادر سید رضوی. انتشارات: مؤسسه آموزش عالی علمی کاربردی هلال ایران. چاپ اول .۱۳۸۳.